Đừng khuyếch tán yếu điểm để cho cả thế giới thấy chúng ta yếu kém không những về kỹ năng mà còn trở nên không đáng tin nữa. Hãy khiến cho chính chúng ta cảm thấy hài lòng, tự tạo động lực vốn rất đơn giản: Hãy làm những gì mình giỏi nhất, khả năng nhất và đúng với thuộc tính của mình nhất.

Danh tiếng là gì?

Danh tiếng, tôi thường hay nghĩ về điều này. Khi tâm trí tôi chú tâm vào một điều gì đó thì nó cũng giống như một tiếng nói bên trong của tôi. Tôi nghĩ về danh tiếng, nó cũng là một chủ đề rộng mở, nhiều góc nhìn, đa quan điểm và cũng ảnh hưởng đến cuộc sống bây giờ, một kỷ nguyên mà mọi thứ đều rất nhanh.

Khi nói đến danh tiếng, chúng ta thường hay nghĩ về những người nổi tiếng. Nhưng thực ra, trong mỗi người chúng ta thi thoảng đều khát khao có một điều gì đó được nổi bật, được hãnh diện và công nhận. Tôi thực sự hiểu rõ cảm giác này khi chứng kiến thời đại bây giờ ngày càng phát triển, nhiều cơ hội để mỗi cá nhân đều trở thành một điều đặc biệt.

Nhưng mà, tôi đang nghĩ về một góc nhìn khác, đó chính là sức khoẻ tinh thần, mục đích sống và làm việc của mọi người ngày nay trở nên không khả quan, ngày càng có nhiều người tâm sự với tôi rằng họ bị áp lực bởi lựa chọn một công việc, khát khao một vị trí đáng nể trong tổ chức đến nổi họ không còn biết họ sống vì điều gì.

Như vậy, danh tiếng không chỉ là một khái niệm chỉ gói gọn đối với những người nổi tiếng. Mà danh tiếng còn là một cụm từ nói đến khát khao của mỗi cá nhân. Danh tiếng là một món quà, một vị trí đáng nể được công nhận sau quá trình cống hiến đối với hành trình của chúng ta khi chúng ta được sống và làm việc đúng với khả năng, thế mạnh và đặc tính.

Và danh tiếng cũng có thể là một áp lực vô hình, mong manh nhưng đủ phủ sóng đến cuộc sống tinh thần, tâm trí nếu chúng ta đang cưỡng cầu một mục tiêu không khả quan.

Sự nghiệp là nguồn cảm hứng

Tôi đã chứng kiến và tiếp xúc nhiều cá nhân đang chật vật với công việc và vị trí với những áp lực tinh thần. Kết quả là một sự kết hợp không mong muốn giữa hiệu suất lao động kém, và sức khoẻ tinh thần tụt dốc. Đây chính là lý do tôi viết bài viết này, tôi thực sự lo lắng với chất lượng cuộc sống của chúng ta, có một điểm tắc nghẽn trong suy nghĩ khiến cho cuộc sống ngày càng trở nên tiêu cực và sự nghiệp không còn là nguồn cảm hứng nữa, nó trở thành một điều gì đó đáng sợ, mệt mỏi và đầy áp lực.

The Ideas Of Self – Management, một chương trình đào tạo của tôi dành cho những cá nhân mong muốn thiết lập hoặc tái thiết lập sự nghiệp. Trong các buổi chia sẻ, tôi luôn tập trung nhiều nhất vào thế mạnh, khả năng và sở trường của mỗi học viên. Với tôi, điều này quan trọng nhất khi xác định sự nghiệp. Khi tìm ra được một công việc phù hợp với mỗi cá nhân thì các bước phát triển sự nghiệp mới được triển khai rõ ràng và chi tiết. Như vậy, việc hiểu về chính mình không chỉ quan trọng trong cuộc sống mà còn ảnh hưởng đến sự nghiệp.

Tôi đã thấy rất nhiều người thay đổi công việc, điều này không có gì e ngại cả vì nếu chúng ta thực sự không thoải mái với công việc đang làm thì rõ ràng hiệu suất không bao giờ khả quan. Nhưng nếu sự việc này cứ lặp đi lặp lại thì đó mới chính là vấn đề. Có hai trạng thái mà tôi có thể nhận định: thái độ làm việc hoặc là chưa hiểu về chính mình.

Có rất nhiều người tự mặc định rằng phải là vị trí đó thì mới đáng nể trong một tổ chức. Tôi hiểu rằng cơ cấu tổ chức luôn có trình tự, nó phân chia để mỗi cá thể làm đúng việc, quyền lực, trách nhiệm và có giới hạn. Tất cả các thành viên trong một tổ chức đều là những mảnh ghép hoàn thành nên một bức tranh toàn vẹn. Như vậy, suy nghĩ áp đặt phải chinh phục bằng được đến vị trí nào đó khi chưa “hiểu về chính mình’ thì đó chính là thảm hoả trong sự nghiệp. Thời gian – đó chính là thứ mà chúng ta sẽ thiêu đốt trong quá trình hình thành sự nghiệp với trạng thái cưỡng cầu. Và có lẽ, thứ mà tôi sắp nhắc đến chắc ai cũng đã từng trải qua nếu chọn sai công việc: CHÚNG TA ĐÃ CHỨNG MINH CHO THẾ GIỚI THÁY CHÚNG TA LÀM ĐIỀU NÀY DỞ TỆ THẾ NÀO.

Không sao! Tôi cũng đã từng như thế.

Một mục tiêu không khả quan

Tôi có một mentee, anh luôn khát khao trở thành một người có quyền lực trong một tổ chức và có khả năng quyết định các dự án to lớn. Khi tôi lắng nghe những “cái muốn” của anh một cách rất chuyên tâm. Tôi cũng dần hiểu được phần nào áp lực trong cuộc sống của anh. Rõ ràng, đàn ông thì phải là chổ dựa cho gia đình, không chỉ là vật chất mà còn là sự hãnh diện. Anh cho là vậy. Và anh đã đưa ra một tuyên ngôn: Tôi phải làm vị trí đó thì cuộc sống tôi mới như tôi mong muốn.

Nhưng khi nói trò chuyện các dự án mà anh đã thực hiện, tôi cũng thấy phần lớn chúng đều thất bại. Tôi cũng đã có những câu hỏi khai mở (đoạn này chắc tôi đã trở thành một coach hơn là một mentor) để anh tự nhận định các điểm yếu của mình dẫn đến các dự án không hoàn thành tốt đẹp. Việc anh nhìn thấy các điểm yếu của chính mình là một bước tiến rất lớn trong các cuộc trò chuyện của chúng tôi. Tôi biết đàn ông có cái tôi khá cao, việc để họ tự nhận định những điều không nổi bật về họ chẳng khác nào đánh vào cái tôi oai hùng. Nhưng nếu không tiến đến giai đoạn tự nhận định các nguyên nhân dự án thất bại thì tôi sẽ không thể giúp anh được. Tôi cũng học được cách chấp nhận mentee của mình đang khó xử với chính cái tôi của anh. Ừ thì đôi khi tôi cũng vậy mà. Nhưng đây là giai đoạn đau thương mà lại xứng đáng.

Chúng tôi chuyển sang trạng thái nói chuyện sâu hơn, cũng bàn về vấn đề công việc nhưng tôi muốn anh chia sẻ về trạng thái mà anh đang có. Tôi hỏi anh về mục đích tại sao anh chọn công việc đó và cố gắng chinh phục được vị trí đáng nể. Anh cho tôi rất nhiều lý do nhưng tôi chưa nhìn thấy lý do nào là vì anh thích công việc đó, tôi cũng chưa thấy được động lực. Cái mà tôi thấy rõ nhất chính là những “cái muốn” của anh.

Tôi đã hỏi anh: Anh cho rằng với công việc này, vị trí mà anh đang có sẽ giúp anh có một cuộc sống viên mãn. Vậy bây giờ anh thấy mình đạt tới trạng thái đó chưa?

– Chưa! Chưa đủ. Chưa đến lúc – Anh trả lời.

– Vậy điều này đã bao lâu rồi?

– Rất lâu rồi.

– Anh có cảm thấy hãnh diện với vị trí mình đang cố giữ không?

– Tôi không muốn buông, nhưng mà tôi áp lực vì có nhiều người giỏi sẽ thay thế.

Rõ ràng, tôi đâu có hỏi anh có muốn giữ hay rời bỏ vị trí đó. Chính anh, anh chính là người tự nói ra câu trả lời mà tôi không hỏi. Hay phải chăng, có một câu hỏi nào đó trong tâm trí của anh. Để tôi nói thử xem có phải câu này không: Mình mệt lắm rồi, mình buông được chứ?. Dĩ nhiên tôi không hỏi anh như vậy lúc đó.

– Anh có hạnh phúc không?

– Bây giờ chỉ có công việc.

– Ồ! Chẳng phải anh nói anh nói rằng tuyên ngôn về mục tiêu sự nghiệp mà anh vẽ ra là mục đích hạnh phúc sao? Anh đạt được rồi mà.

Anh dừng lại một hồi rất lâu.

Tôi đã chuyển sang một trạng thái khác cùng anh. Tôi hỏi anh thích gì? Cũng không có gì ngạc nhiên khi anh trả lời anh không thích gì cả.

Nhưng sau đó, tôi hỏi anh về một việc gì đó mà tôi cho rằng có lẽ anh sẽ hứng thú. Thì lúc này, tôi thấy được anh mới chính là anh.

“Đừng đóng băng tài năng – đừng tô đậm khuyết điểm”

“Đừng đóng băng tài năng – đừng tô đậm khuyết điểm”

Tôi đã nói vậy với anh. Lúc này, không gian mà chúng tôi trò chuyện như có một nguồn năng lượng chậm lại. Tôi cảm thấy như vậy từ đôi mắt của anh. Chúng cũng buồn bã, bần thần, luyến tiếc và phải chấp nhận.

Tôi chia sẻ với anh về hành trình của tôi. Tôi cũng gợi ý về khái niệm trói buộc tư duy. Tất cả những gì anh nghĩ chỉ là những giới hạn khiến anh ngột ngạt trong chính sự nghiệp sáng lạng của mình. Và chính anh sẽ là thuyền trưởng cho chính cuộc sống anh. Chỉ mới chính là anh thì anh mới có thể toả sáng sự nghiệp một cách bền vững. Nền tảng của sự nghiệp không đơn giản là đáp ứng được nhu cầu cho một cuộc sống ổn định, mà nó còn là hạnh phúc của mỗi chúng ta. Chỉ khi làm một việc gì đó hạnh phúc thì chúng ta mới cống hiến hết mình và gặt hái thành công.

Nếu danh tiếng là một vị trí mà chúng ta khát khao, vậy hãy tự cho một danh tiếng xứng đáng, đó chính là một công dân hạnh phúc vì làm đúng việc.

Đừng khuyếch tán yếu điểm để cho cả thế giới thấy chúng ta yếu kém không những về kỹ năng mà còn trở nên không đáng tin nữa. Hãy khiến cho chính chúng ta cảm thấy hài lòng, tự tạo động lực vốn rất đơn giản: Hãy làm những gì mình giỏi nhất, khả năng nhất và đúng với thuộc tính của mình nhất.

Danh tiếng, tôi cũng ổn với cụm từ này. Tôi thấy mình đã đủ hạnh phúc.

Chúng tôi kết thúc buổi trò chuyện sau hơn hai tháng đồng hành cùng nhau. Tôi đã nói với anh rằng tôi thích uống cà phê đen không đường hơn là trà sữa. Tôi không dùng nhiều đường được. Có đôi khi tôi muốn mình có một chút là tính nữ trong khẩu vị để không cảm thấy mình rời xa những điều mà thuộc về phái nữ. Nhưng rốt cuộc tôi vẫn chọn uống trà không đường và cà phê không đường. Tôi thấy không có gì là tách biệt với mọi người cả. Tôi chỉ sợ mình tách biệt với chính những điều thuộc về tôi. Đây mới là thứ tôi quan tâm.

Tôi đã xin phép về trước để mua vài quyển sách. Đó chính là cái cớ mà thôi, tôi nhường anh lại khoảng thời gian để anh gặp gỡ lại một người bạn cũ lâu năm: Đó chính là Anh.

Emma Tạ Uyên’

#emmatauyen

#selfmanagement